Þegar Ölgerðin Egill Skallagrímsson hóf starfsemi sína var annað slíkt fyrirtæki nýstofnað í höfuðstaðnum: Ölgerðarhús Reykjavíkur. Samkeppnin var hatrömm og náði hámarki þegar Tómas Tómasson fékk Ásgeir Torfason efnaverkfræðing landsins til að bera saman maltextrakt innihald hvítölsins frá brugghúsunum tveimur og birta niðurstöðurnar í dagblöðunum.

Ölgerðarhús Reykjavíkur fór halloka í samanburðinum og spunnust af því meiðyrðamál milli fyrirtækjanna með þungum ásökunum um atvinnuróg og miklum skaðabótakröfum. Á árinu 1915 gafst Ölgerðarhús Reykjavíkur loks upp á samkeppninni og hætti störfum.

Viðskiptavinir óttast smit! Heilbrigðisstofnanir voru frá upphafi stór viðskiptavinur Ölgerðarinnar, enda þótti maltölið flestra meina bót. Þar á meðal var Holdsveikraspítalinn í Laugarnesi. Þótt holdsveiki sé raunar einn minnst smitandi sjúkdómur sem þekkist, óttaðist almenningur hann mjög. Sá orðrómur komst á kreik að varasamt gæti verið að drekka öl úr flöskum sem áður kynnu að hafa verið sendar á hælið. Til að róa neytendur fékk Ölgerðin Landlækni til að votta að hreinsunin á flöskunum væri eftir ströngustu reglum og engin hætta á smiti.

Tómas Tómasson hélt til Kaupmannahafnar á árinu 1915 til að læra ölgerð við Bryggeriet Stjernen sem og í Þýskalandi. Þar dvaldi hann að mestu næstu tvö árin. Heimkominn árið 1917 festi hann kaup á fyrstu húseigninni við Njálsgötu á reitnum milli Njálsgötu, Frakkastígs og Grettisgötu sem síðar hlaut nafnið „Ölgerðartorfan“. Næstu árin byggði hann þar upp fullkomið ölgerðarhús, gerjunar- og átöppunaraðstöðu, meðal annars með því að kaupa notaðan tækjabúnað frá Þýskalandi sem var í rjúkandi rúst vegna fyrri heimsstyrjaldarinnar.

Á fimmtán ára afmæli Ölgerðarinnar skrifar Gísli Guðmundsson lítið kver um sögu fyrirtækisins og ölgerðarsögu Íslands almennt. Gísli liggur um þær mundir á banabeði og deyr skömmu eftir ritun kversins.

Ölgerðin eignast sína fyrstu bifreið en áður hafði fyrirtækið haft hesta í þjónustu sinni. Bíllinn kom að góðum notum á Alþingishátíðinni sama ár, þar sem Ölgerðin hafði mikið umleikis og seldi gríðarmikið af drykkjarföngum.

Ölgerðin Þór verður undir í samkeppninni og hættir framleiðslu. Ákveðið var að sameina fyrirtækin og stofna hlutafélag undir heiti Ölgerðarinnar Egils Skallagrímssonar. Tómas Tómasson var langstærsti eigandinn í félaginu og gegndi starfi framkvæmdastjóra. Tækjabúnaður Ölgerðarinnar Þórs kom nýja fyrirtækinu að litlum notum og húsnæði og lóðir við Rauðarárstíginn nýttust lítið á fjórða áratugnum, sem var erfiður íslenskum fyrirtækjum vegna efnahagskreppu.

Ölgerðin festir kaup á Gosdrykkjaverksmiðjunni Kaldá af Sælgætisgerðinni Nóa. Kaldá gat rakið sögu sína til 1898 og var því elsta gosdrykkjagerð landsins. Rekstur fyrirtækisins var þungur enda kaupgeta almennings lítil. Stöðugt var þó reynt að brydda upp á nýjungum í framleiðslu, svo sem með nýjum gosdrykkjablöndum eða umbúðum.

Bretar hernema Ísland. Yfirmenn hernámsliðsins kvörtuðu snemma yfir bjórleysinu og að íslenska brennivínið færi illa í hermennina. Stjórnvöld brugðust skjótt við og samþykkt voru lög sem heimiluðu ölgerð fyrir herinn. Ölgerð Egils Skallagrímssonar hóf framleiðslu á bjór sem hlaut fljótlega nafnið Polar Ale og síðar Polar Beer. Ölgerðin fór fram í húsnæði gömlu Þórs-húsunum við Rauðarárstíg, sem staðið höfðu að mestu ónotuð frá sameiningu fyrirtækjanna 1932.

Kóla-drykkir taka völdin. Á millistríðsárunum mátti öðru hvoru sjá kóla-drykki á vörulistum íslensku gosdrykkjagerðanna. Þar fór þó langmest fyrir drykkjum með ýmis konar berjabragði. Í heimsstyrjöldinni átti sér hins vegar stað varanleg breyting á gosdrykkjasmekk þjóðarinnar, þar sem kóla-drykkir öðluðust stærsta markaðshlutdeild og gosdrykkir úr ýmsum tilbúnum bragðefnum ruddu hefðbundnari tegundum úr vegi.

Bruggað fyrir Kanann. Þegar heimsstyrjöldinni lauk og erlendur her hélt aftur til síns heima, lauk jafnframt bjórframleiðslu Ölgerðarinnar í bili. Þegar bandarískur her settist að á Keflavíkurflugvelli á grundvelli varnarsamningsins, voru ný lög samþykkt sem heimiluðu bruggun fyrir herstöðina og erlend sendiráð í höfuðstaðnum. Sú framleiðsla var þó mun umfangsminni en verið hafði á stríðsárunum.

ÞJÓÐARSVALADRYKKURINN.

Egils appelsín kemur á markað. Tekur landann með trompi.

Appelsínið kemur til sögu. Ölgerðin hóf gosdrykkjaframleiðslu árið 1930. Umsjón hennar var falin sextán ára unglingi, Sigurði Sveinssyni, sem vakið hafði athygli Tómasar Tómassonar fyrir vinnuhörku og ákveðni. Starfaði Sigurður hjá fyrirtækinu næstu 57 árin.

Fyrsta aldarfjórðunginn voru ýmsar tilraunir gerðar til að útbúa appelsínugosdrykki, en engin þeirra átti roð í Sanitas appelsínið. Þetta olli Ölgerðarmönnum talsverðu hugarangri. Árið 1955 bjó Sigurður til blöndu sem samstundis féll í kramið hjá Íslendingum og hefur upp frá því gnæft yfir aðra slíka drykki. Óvíst er hvort unnt væri að halda íslensk jól án appelsíns og maltöls.

Maltið fær undanþágu. Einhverjar hatrömmustu kjaradeilur Íslandssögunnar voru sex vikna verkfall Dagsbrúnar og Iðju, félags verksmiðjufólks í Reykjavík. Verkfallið hafði lamandi áhrif á flestum sviðum atvinnulífsins og harkan var mikil. Þó var veitt undanþága frá verkfallinu til að tryggja að spítalar og aðrar heilbrigðisstofnanir fengju maltöl fyrir sjúklinga sína.

Tímaritið Vikan gerði úttekt á „Agli sterka“, bjórframleiðslu Ölgerðarinnar. Forstjórinn Tómas Tómasson lýsti þar skoðunum sínum á hvernig best væri að hátta framleiðslunni ef áfengt öl yrði leyft. „Hér væri best að brugga 3,2% bjór, almenningur hefur ekkert við sterkara að gera.“

Ekki taldi Tómas að mikill hagnaður yrði af sölu á sterku öli, en faglega yrði það þó ánægjulegra en léttölið. Bjór var að hans mati betri kostur en áfengisblandaðir gosdrykkir, en vinsældirnar yrðu takmarkaðar. „Unglingum þykir ölið vont, og það verður aldrei tízkufyrirbæri meðal kvenfólks að drekka bjór.“

Tappagjaldið hækkað. Verð á gosdrykkjum hækkaði á árinu 1962 vegna hækkana á tappagjaldinu svokallaða. Gjaldi þessu var komið á árið 1958 og var sérstakur skattur á öl- og gosdrykkjaframleiðendur. Voru tekjurnar eyrnamerktar til húsnæðismála þroskahefts fólks og runnu til Styrktarfélags vangefinna. Gosdrykkjafyrirtækin kvörtuðu sáran undan skattheimtunni og töldu óeðlilegt að þessari atvinnugrein væri einni ætlað að standa undir hinum mikilvæga málaflokki.

Pommac er sænskur epladrykkur sem fundinn var upp í lok fyrri heimsstyrjaldarinnar og var auglýstur sem óáfengt vín fyrir heldra fólk. Heitið var samsuða úr nafni hins kunna kampavínsframleiðanda Pommery og koníaks, þar sem það freyddi og var látið þroskast í viðartunnum. Ölgerðin framleiddi Pommac með góðum árangri á fjórða áratugnum. Reynt var að kynna það til sögunnar á ný árið 1968 en fáeinum árum síðar var framleiðslunni hætt.

Í tilefni af sextíu ára afmæli Ölgerðarinnar var komið á legg Styrktarsjóði Tómasar Tómassonar ölgerðarmanns. Tilgangur hans var að styrkja eða heiðra starfsmenn sem unnið hefðu lengi hjá fyrirtækinu eða létu af störfum vegna aldurs eða veikinda.

Tómas Tómasson, stofnandi Ölgerðarinnar, lést níræður að aldri. Hann bar hitann og þungan af rekstri fyrirtækisins frá stofnun þess og fram yfir miðjan sjöunda áratuginn, en synir hans Jóhannes og Tómas Agnar tóku við keflinu. Jóhannes var forstjóri Ölgerðarinnar frá 1975 til 2000.

Veitingastaðurinn Gaukur á Stöng opnar í miðborg Reykjavíkur. Á boðstólum var svokallað „bjórlíki“, þar sem blandað var saman pilsner og sterku áfengi.

Gosdrykkjaverksmiðjan Sanitas hóf sölu á gosi í áldósum á árinu 1987 og snarjók þegar markaðshlutdeild sína. Vífilfell og Ölgerðin áttu ekki annars úrkosti en að fylgja í kjölfarið árið eftir. Fjárfestingin var stór biti fyrir Ölgerðina sem var nýbúin að ráðast í stórbyggingar og kaup á nýjum vélum.

Ölgerðin hefur framleiðslu á RC-Cola. Drykknum var ætlað að fylla skarðið sem Spur-Cola skildi eftir, en framleiðslu þess hafði verið hætt fáeinum misserum fyrr. RC-Cola var markaðssett sem ódýr valkostur við stærri kóla-drykkina og var tekið upp á þeirri nýbreytni að selja það í 1 líters plastflöskum. RC-Cola hvarf úr framleiðslulínunni þegar Ölgerðin tók við umboðinu fyrir Pepsi nokkrum árum síðar.

Ölgerðin kaupir Gosan, sem var gosdrykkjahluti fyrirtækisins Sanitas. Þar með varð Ölgerðin framleiðandi Pepsi Cola og 7-up á Íslandi. Jafnframt var ákveðið að halda áfram framleiðslu á ávaxtadrykknum Mix

„Víst ávalt þeim vana halt, að vera hress og drekka malt.“ Fyrir jólin 1992 birti Ölgerðin nokkrar auglýsingar fyrir malt og appelsín með Flosa Ólafssyni leikara. Í einni þeirra var snúið út úr Heilræðavísum Hallgríms Péturssonar. Yfirmönnum Þjóðkirkjunnar var ekki skemmt og fengu þeir RÚV til að stöðva birtingu auglýsingarinnar. Í kjölfar málsins var ráðist í prentun veggspjalds með óbjöguðum Heilræðavísum sálmaskáldsins sem Ölgerðin sendi öllum bekkjardeildum grunnskólanna á landinu.

Egils Kristall, kolsýrt drykkjarvatn með sítrónubragði, kemur á markað og slær þegar í gegn. Drykkurinn var hugmynd forstjórans Jóhannesar Tómassonar og Ágústs Óskars Sigurðssonar, sem lét ráðast í framleiðsluna þrátt fyrir miklar efasemdir markaðsmanna sem höfðu litla trú á að unnt væri að selja Íslendingum slíka vöru.

ÞÁTTASKIL VIÐ ALDAMÓT.
Afkomendur Tómasar Tómassonar selja Ölgerðina,
sem verið hafði í eigu fjölskyldunnar í 87 ár.

Framkvæmdum við nýtt ölsuðuhús Ölgerðarinnar á Grjóthálsi lýkur um áramótin 1999/2000. Við þessi tímamót ákváðu erfingjar Tómasar Tómassonar að ljúka afskiptum sínum af fyrirtækinu, sem verið hafði í eigu fjölskyldunnar í tæp níutíu ár. Jóhannes Tómasson lét jafnframt af störfum eftir að hafa gegnt forstjóraembættinu í aldarfjórðung.

Sameining Ölgerðarinnar og heildsölufyrirtækisins Danól. Við sameininguna varð til eitt stærsta fyrirtæki landsins á sviði matvælaframleiðslu og innflutnings.

Örbrugghúsið Borg tekur til starfa. Það er rekið innan vébanda Ölgerðarinnar og hefur það að markmiði að framleiða sem fjölbreyttastar tegundir eðalbjórs. Fyrsta afurð Borgar, Bríó, var húsbjór í Ölstofu Kormáks og Skjaldar. Bríó hefur sankað að sér verðlaunum á alþjóðlegum bjórhátíðum og er nú framleiddur í aðalbrugghúsi Ölgerðarinnar.

Ölgerðin fær jafnlaunavottun

Danól tekur til starfa að nýju með skýran fókus á innflutning mat- og sérvara.

Collab kemur á markað.

Ölgerðin hlýtur titilinn „Partner of the Year“ frá Carlsberg.

Pepsi Max er mest seldi gosdrykkur á Íslandi.

Ölgerðin hlýtur Hinsegin vottun.

Mist kemur á markað.

Danól flytur stóreldhúshlutann í nýtt vöruhús við Köllunarklettsveg.